فضائل الشیعة (کتاب)

فضائل الشیعة
اطلاعات کتاب
نویسنده شیخ صدوق
موضوع شیعیان
سبک روایی
زبان عربی

فضائلُ الشّیعة کتابی به زبان عربی نوشته شیخ صدوق (متوفای ۳۸۱ق) از فقها و راویان شیعه در قرن چهارم هجری است. شیخ صدوق در این کتاب، مجموعه روایاتی از ائمه درباره مقام و منزلت شیعیان محمد(ص) و آل محمد(ص) آورده و از اینکه آنان تنها راهیان راه حق و پیروان حقیقی حضرت رسول خدا(ص) هستند، سخن گفته است.
در مجموع، این کتاب دارای روایاتی اخلاقی و عقیدتی است.

درباره مؤلف

نوشتار اصلی: شیخ صدوق

محمد بن علی بن حسین بن موسی بن بابویه قمی مشهور به شیخ صدوق، از علمای قرن چهارم هجری قمری بوده است. سال تولد وی پس از ۳۰۵ق بوده است و در ۳۸۱ق درگذشت و در ری به خاک سپرده شد. وی بزرگ‌ترین محدّث و فقیه مکتب حدیثی قم بود. او حدود ۳۰۰ اثر علمی از خود بجا گذاشت که بسیاری از آنها مفقود شده است. کتاب من لایحضره الفقیه از کتب اربعه شیعه اثر اوست.

جایگاه کتاب

از فضائل الشیعه، سخنی در میان مصادر نخستین نیست اما شیخ حر عاملی و علامه مجلسی در قرن یازدهم از آن یاد کرده‌اند. شهرت این کتاب به اندازه دیگر کتب صدوق نیست.

تعداد روایات

این کتاب شامل ۴۵ حدیث درباره فضایل شیعه و در موضوعات مختلف، بدون ترتیب و عنوان و با خاص است.

عناوین

فضائل الشیعه ترجمه توحیدی

کتاب فضائل الشیعة شامل موضوعاتی است مانند:

  • مقام و منزلت دوستداران علی(ع)،
  • مقام شیعه،
  • آفرینش ارواح شیعیان پیش از ملائکه
  • معنای رافضی،
  • شیعه در قیامت،
  • جایگاه شیعه در بهشت،
  • شیعیان، شهید می‌میرند،
  • فقط حج شیعیان قبول است،
  • دوستداران اهل‌بیت اهل بهشتند،
  • شفاعت ائمه، نصیب شیعیان خواهد شد.

نسخه‌های خطی

چند نسخه خطی از این کتاب در کتابخانه‌های ایران و عراق یافت می‌شود:

  1. نسخه‌ای قدیمی و کهن در تهران در اختیار دکتر نوع‌پرست
  2. نسخه‌ای در کتابخانه اردوبادی در نجف اشرف.
  3. نسخه‌ای در کتابخانه تهرانی در سامرا همراه با کتاب صفات الشیعة.
  4. نسخه‌ای در کتابخانه میرزا علی بهزادی (نوه محدث نوری) در تهران. این نسخه به خط محدث نوری بوده و تاریخ نگارش آن نیز ۱۲۷۹ق است.

پانویس

  1. احمدی، تاریخ حدیث شیعه، ۱۳۸۹ش، ص۲۶۳.
  2. احمدی، تاریخ حدیث شیعه، ۱۳۸۹ش، ص۲۶۲.
  3. صدوق، فضائل الشیعه، فهرست کتاب.
  4. احمدی، تاریخ حدیث شیعه، ۱۳۸۹ش، ص۲۶۲.
  5. تهرانی، الذریعه، ج۱۵، ص۴۵؛ ج۱۶، ص۲۶۰؛ ج۱۷، ص۱۳۷و۱۳۸.

منابع

  • صدوق، محمد بن علی، فضائل الشیعة، تهران، اعلمی.
  • صدوق، محمد بن علی، فضائل الشیعة، تهران، زراره، ۱۳۸۰ش.
  • احمدی، مهدی، تاریخ حدیث شیعه در سده‌های چهارم تا هفتم هجری، قم، دارالحدیث، ۱۳۸۹ش.
  • تهرانی، آقابزرگ، الذریعه، بیروت، دار الاضواء.